Wprowadzenie:
Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) opublikowała raport pt. „Rewolucja w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy: wpływ sztucznej inteligencji i cyfryzacji na organizację pracy”, w którym szczegółowo analizuje, jak nowoczesne technologie zmieniają sposób wykonywania pracy oraz wpływają na warunki BHP. Dokument ukazuje zarówno potencjał, jak i wyzwania związane z wdrażaniem AI, automatyzacji czy pracy zdalnej.
Cyfryzacja jako szansa dla BHP
Postępująca cyfryzacja tworzy nowe możliwości poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy. Wśród najważniejszych korzyści raport wymienia:
- Redukcja zagrożeń fizycznych dzięki automatyzacji niebezpiecznych zadań i wykorzystaniu zaawansowanej robotyki. Roboty i egzoszkielety wspierają pracowników przy pracach fizycznie obciążających.
- Usprawnione procesy BHP za pomocą narzędzi predykcyjnych i systemów monitorujących. Urządzenia wearable i AI wykrywają zagrożenia w czasie rzeczywistym, takie jak niska jakość powietrza czy hałas.
- Zwiększony dostęp do pracy – cyfrowe technologie pomagają w zatrudnianiu osób z ograniczoną mobilnością, wspierają elastyczne formy zatrudnienia i pozwalają na pracę zdalną.
- Lepsze szkolenia BHP – rzeczywistość rozszerzona (AR) i wirtualna (VR) umożliwiają realistyczne i bezpieczne symulacje, które przygotowują na sytuacje kryzysowe.
Nowe ryzyka w erze cyfrowej
Postęp technologiczny niesie ze sobą także nowe zagrożenia:
- Zagrożenia psychospołeczne – presja wydajności, algorytmiczne zarządzanie pracą, izolacja społeczna i nadzór cyfrowy mogą pogarszać dobrostan psychiczny.
- Nowe ryzyka fizyczne i ergonomiczne – związane z użytkowaniem sprzętu VR, długotrwałą pracą przy komputerze, a także błędami w systemach automatycznych.
- Braki w regulacjach – szybki rozwój technologii przewyższa tempo zmian legislacyjnych, co może powodować luki w ochronie prawnej pracowników.
- Problemy środowiskowe – produkcja i utylizacja technologii cyfrowych wiąże się z dużym zużyciem energii oraz narażeniem pracowników na toksyczne substancje.
Rola państw, pracodawców i pracowników
Raport MOP podkreśla, że w erze cyfrowej kluczowe są:
- Nowe strategie polityki BHP dostosowane do zmieniającej się rzeczywistości pracy.
- Edukacja i szkolenia – zarówno techniczne, jak i z zakresu zdrowia psychicznego i ergonomii.
- Ocena i zarządzanie ryzykiem – z wykorzystaniem hierarchii środków zapobiegawczych oraz udziału pracowników w procesach wdrożeniowych.
- Dialog społeczny – niezbędny przy tworzeniu nowych przepisów i układów zbiorowych, które powinny chronić pracowników w zautomatyzowanych środowiskach pracy.
Podsumowanie
Transformacja cyfrowa zmienia sposób wykonywania pracy i może znacząco poprawić standardy bezpieczeństwa i higieny – pod warunkiem, że towarzyszy jej odpowiednia regulacja, zaangażowanie pracowników i świadome podejście do ryzyka. Aby osiągnąć zrównoważony rozwój i ochronę pracowników, konieczne jest interdyscyplinarne podejście oraz ciągłe badania nad wpływem nowych technologii.
📄 Pełny raport MOP dostępny jest pod tym linkiem:
👉 Raport_MOP-cyfryzacja-sztuczna-inteligencja-2025.pdf
