Kategorie
Aktualności

Ważny wyrok Sądu Najwyższego w sprawie statusu emerytów

Sąd Najwyższy w dniu 21 lutego 2024 r. wydał wyrok w sprawie o sygnaturze III PZP 3/23, w składzie trzech sędziów, dotyczący interpretacji przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

W wyroku rozstrzygnięto, że emeryt, który przeszedł na emeryturę z danego zakładu pracy i następnie podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie wynagrodzenie nie powoduje zawieszenia wypłaty emerytury, jest nadal uznawany za „emeryta – byłego pracownika” w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 998).

Dodatkowo Sąd Najwyższy uznał, że zatrudnienie emeryta u nowego pracodawcy, nawet jeśli nie powoduje zawieszenia wypłaty emerytury, nie zrywa więzi z zakładowym funduszem świadczeń socjalnych poprzedniego pracodawcy. W związku z tym, emeryt ten nadal jest uprawniony do świadczeń socjalnych wynikających z tego funduszu.

Wyrok ten precyzuje interpretację przepisów dotyczących zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i statusu „emeryta – byłego pracownika”, co jest istotne dla wielu emerytów podejmujących zatrudnienie po przejściu na emeryturę.

 

Kategorie
prawo cywilne

Skuteczne doręczenie jeden dzień po awizacji przesyłki

Oświadczenie woli wysłane pocztą (np. pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy) jest złożone w momencie, w którym druga strona mogła zapoznać się z jego treścią (art. 61 §1 kc). Nie chodzi więc o faktyczne zapoznanie się z treścią przesyłki, a o samą możliwość zapoznania się z nią. W przypadku wysłania oświadczenie woli przesyłką pocztową zostaje ono skutecznie złożone najpóźniej w następnym dniu po dokonaniu awizo (wyrok SN IV CSKP 82/21). W tym terminie adresat może bowiem realnie się z nim zapoznać.

Nadawca przesyłki powinien wykazać, że została ona prawidłowo nadana i doszła do adresata. Jej nieodebranie obciąża odbiorcę, chyba że wykaże on brak możliwości jej odbioru.

SN w przywołanym wyroku zaznaczył, że:

(1) błędny jest pogląd części orzecznictwa o tym, że awizowanie przesyłki z oświadczeniem woli opóźnia jej skuteczne przekazanie adresatowi. Jest on bowiem informowany o awizacji, a przez to świadomy możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia,

(2) zasady skuteczności doręczenia w dniu następnym po dniu awizacji nie stosujemy do doręczeniach przesyłek sądowych,

(3) specjalne zwlekanie przez z odbiorem oświadczenia oznaczałoby celowe odwlekanie jego skutku oraz umożliwienie adresatowi wpływu na sytuację prawną stron np. poprzez złożenie własnego oświadczenia woli.

Kategorie
Prawo Pracy

Konsultacja wypowiedzenia pisemna, a nie elektroniczna

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 stycznia 2021 r. sygn. akt III PSKP 2/21 wyjaśnił, że wymagana forma pisemna konsultacji zamiaru wypowiedzenia z reprezentującą pracownika organizacją związkową, ma charakter obligatoryjny i dla swojej skuteczności prawnej nie może być przeprowadzona inaczej. W przeciwnym razie pracodawca naruszy przepisy rozwiązywaniu umów o pracę.

Rozważania składu orzekającego rozpoczęły się od przyjęcia wykładni przedstawionej w uchwale SN z dnia 19 maja 1978 r. V PZP 6/77. Zaznacza ona istotne znaczenie formy pisemnej konsultacji z organizacją związkową, a brak jej postrzega jako podstawę roszczenia pracownika o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia lub przywrócenia do pracy.

W argumentacji dla przyjęcia takiego rozumienia sprawy Sąd Najwyższy wskazał, że przedstawiony tryb konsultacji jest instytucją szczególną i w całkowicie uregulowaną w kodeksie pracy. Nie ma więc możliwości odwoływania się do innych form czynności prawnych określonych w kodeksie cywilnym poprzez zastosowanie art. 300 k.p. Odrzucony został również pogląd, że wprowadzenie w k.c. formy dokumentowej czynności prawnej zmienia przepisy o formie pisemnej.

Forma pisemna konsultacji zamiaru wypowiedzenia jest więc wiążąca dla pracodawcy. Opisujący ją art. 38 k.p. ma charakter całkowicie samodzielny na gruncie prawa pracy i nie przewiduje wyjątków od jej stosowania. Ma on znaczenie pro-pracownicze i jest ukierunkowany na zwiększenie ochrony zatrudnienia. Jest to jeden z przejawów funkcji ochronnej prawa.

Kategorie
Cyfryzacja

E-doręczenia obowiązkowo od października

Niedawno na łamach naszego bloga prawniczego informowaliśmy o zmianie terminu na obowiązkowe wdrożenie e-doręczeń przez określone podmioty. W tekście wskazaliśmy również możliwe dalsze kroki prawne odnoszące się do tej kwestii.

Te kroki niedawno stały się rzeczywistością. Pod koniec roku 2023 Sejm uchwalił, a Prezydent podpisał nowelizację ustawy o e-doręczeniach. Jedna z wprowadzonych zmian odniosła się do terminu obowiązkowego wdrożenia systemu, który został określony między 30 marca 2024 r. a 1 stycznia 2025 r. Dokładną datę wskazał minister cyfryzacji w swoim komunikacie z dnia 22 grudnia 2023 r. i określił go na 1 października 2024 r.

Powodem wydłużenia terminu był głównie brak przygotowania państwa do wprowadzenia tych rozwiązań, co potwierdził również były minister cyfryzacji w poprzednim rządzie. Dlatego też znaczna większość posłów na sali zagłosowała za omawianą nowelizacją.

Ministerstwo Cyfryzacji zapewnia, że do nowego terminu system będzie prawidłowo przygotowany, a podmioty obowiązane do jego wdrożenia, będą miały udostępnione ku temu wszelkie możliwości.

Link do poprzedniego wpisu w tym temacie: Nowy termin na wdrożenie e-doręczeń – Jabłkowski Zakrzewski Kancelaria Radców Prawnych spółka partnerska (jzkancelaria.com)

Kategorie
Aktualności

Nowy termin na wdrożenie e-doręczeń

Usługa e-doręczenia

Usługa e-doręczenia jest elektronicznym odpowiednikiem listu poleconego.

Do stosowania e-doręczeń zobligowane są różne instytucje i podmioty – między innymi administracja rządowa, osoby wykonujące zawód zaufania publicznego, czy przedsiębiorcy.

Na potrzeby korzystania z usługi e-doręczenia niezbędne jest posiadanie specjalnego adresu elektronicznego (nie chodzi tutaj jednak o adres email). Z takiego adresu korzysta się za pośrednictwem dedykowanej skrzynki elektronicznej (podobnej do webowego serwisu poczty). Ułatwieniem jest wysyłanie przez ww. skrzynkę powiadomień na wskazany przez nas adres email o oczekującej korespondencji.

Zmiana terminu 

Początkowym terminem wdrożenia obowiązku stosowania e-doręczeń został wyznaczony na 10.12.2023 r.

W ostatnich dniach Ministerstwo Cyfryzacji przesunęło ten termin na 30.12.2023 r.(Komunikat Ministra Cyfryzacji z dnia 22 listopada 2023r.

E-doręczenia od 2025?

W dniu 6.12.2023 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy wydłużającej termin wejścia e-doręczeń. Według niej nowy termin na wdrożenie systemu wskaże Minister Cyfryzacji w przedziale miedzy 30.03.2024 r. a 1.01.2025 r.

Kategorie
Karta Nauczyciela Prawo Pracy

Nauczyciele nie zawsze mogą liczyć na ochronę z Kodeksu pracy

Nauczycielowi mianowanemu w wieku przedemerytalnym, przywróconemu do pracy,  nie przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.

Sprawa dotyczyła nauczycielki w wieku przedemerytalnym. Brakowało jej nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Została przeniesiona w stan nieczynny z powodu zamykania (wygaszania) gimnazjum. 

Wniosła pozew do sądu pracy o przywrócenie. Swoje roszczenie oparła na art. 47 Kodeksu pracy (KP) i art. 91c Karty Nauczyciela (KN).

Przepisy te wskazują kolejno, że:

(1) pracownikowi przywróconemu do pracy przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy (jeżeli jest w wieku przedemerytalnym) oraz,

(2) w sprawach wynikających ze stosunku pracy nieuregulowanych w Karcie Nauczyciela stosuje się przepisy Kodeksu pracy.

Sąd Najwyższy nie podzielił tego stanowiska. W ustnych motywach uzasadnienia zważył, że art. 91c KN nie może być nadużywany i stosowany jako rozwiązanie do używania wszystkich przepisów k.p., których odpowiednika nie ma w KN. Wskazał, że KN zawiera regulacje odnoszące się do kwestii rozwiązania umowy z nauczycielem mianowanym. Przepisy te wykluczają w razie konieczności ograniczenia stanu zatrudnienia w szkole możliwość żądania wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy.

wyrok SN z 3 października 2023r. syg. akt: II PSKP 23/23

Kategorie
postępowanie cywilne

Wniesienie środka zaskarżenia przed formalnym doręczeniem uzasadnienia nie skutkuje jego odrzuceniem

Sąd Najwyższy w motywach uzasadnienia Uchwały z dnia 26 października 2021 r. III CZP 55/20 zważył, że nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił.

W stanie faktycznym omawianej sprawy sąd nakazał uczestniczce zapłatę określonej kwoty. W dzień wydania postanowienia uczestniczka złożyła wniosek o jego uzasadnienie. W jednym z kolejnych pism uczestniczka wniosła do sądu pismo wnioskując o zwolnienie od kosztów sądowych i o cofnięcie nakazu zapłaty. W piśmie tym zostały zgłoszone wnioski dowodowe. W odpowiedzi na jedno z zarządzeń sądu uczestniczka wskazała, że pismo z wnioskami dowodowymi stanowi zażalenie na punkty I i III postanowienia sądu. Sąd Okręgowy skierował do SN następujące zagadnienie prawne: „Czy zażalenie złożone przez uczestnika postępowania przed doręczeniem odpisu uzasadnienia, o którego sporządzenie wnosił, to jest przed rozpoczęciem biegu terminu do jego złożenia, podlega odrzuceniu?”

Uzasadniając uchwałę SN zaczął od opisania obecnego stanu prawnego, w którym warunkiem dopuszczalności wniesienia środka zaskarżenia jest uprzednie wystąpienie przez skarżącego ze skutecznym wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia zaskarżanego orzeczenia, z wyjątkiem sytuacji dotyczącej zażalenia, w której przy wydawaniu postanowienia sąd odstępuje od jego uzasadnienia. Zasada ta odnosi się tylko do wykluczenia wniesienia środka zaskarżenia. Nie rozstrzyga ona wprost, że nie można wnieść zażalenia po wniesieniu o jego uzasadnienie a przed jego otrzymaniem. Uzasadnienie orzeczenia umożliwia zaznajomienie się z jego motywami skarżącemu w celu lepszego przygotowania zarzutów. Należy jednak zwrócić uwagę, że skarżący może dobrowolnie stawić się w gorszej pozycji procesowej nie czekając na zaznajomienie się z motywami.

W orzecznictwie wskazuje się, że celem ustanawiana terminów do wnoszenia środków zaskarżenia jest określenie momentu końcowego terminu np. po to by zapobiec braku uprawomocniania się orzeczeń. Ustanawianie momentów początkowych jest konieczne jedynie ze względów technicznych. Ustawodawca w przyczynach odrzucenia środków wskazuje wnoszenie ich po terminie. Natomiast nie ma wzmianki o odrzuceniu ich z powodu zbyt szybkiego wniesienia. Gdyby stanowisko przedstawiało się odmiennie nastąpiłby problem z kwalifikacją przyczyny do różnych grup powodów odrzucenia. W jednych przypadkach byłoby to kwalifikowane jako uchybienie końcowemu momentowi terminu, a w drugich jako „inne przyczyny niedopuszczalności”. Sąd Najwyższy zważył więc, że wniesienie środka zaskarżenia przed rozpoczęciem biegu terminu nie będzie skutkowało jego odrzuceniem.  

Kategorie
postępowanie cywilne

Złożenie wniosku o uzasadnienie jest przesłanką skuteczności zażalenia

Przesłanka skuteczności zażalenia

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 września 2022 r. III CZ 111/22 określił jedną z przesłanek skuteczności wniesienia zażalenia w postępowaniu cywilnym. Polega ona na tym, że przed wniesieniem zażalenia strona ma obowiązek wystąpić do sądu o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie odpisu orzeczenia ze wspomnianym uzasadnieniem. Dzień doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem otwiera tygodniowy termin do złożenia zażalenia.

W przedstawionym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powodów, ponieważ była ona dotknięta brakami formalnymi, które nie zostały uzupełnione w terminie. Pełnomocnik powodów otrzymał postanowienie sądu wraz z uzasadnieniem, a następnie po siedmiu dniach złożył na nie zażalenie wprost. Sąd Najwyższy uznał, że zażalenie jest niedopuszczalne, ponieważ jego wniesienia nie poprzedziło złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie pełnomocnikowi powodów odpisu zaskarżonego orzeczenia wraz z uzasadnieniem.

Uzasadnienie prawne orzeczenia Sąd Najwyższy zaczyna od przytoczenia zmian w Kodeksie postępowania cywilnego, które miały miejsce w 2019 roku. Odnosiły się one do sposobu zaskarżania postanowień wydanych na posiedzeniu niejawnym. W poprzednim stanie prawnym takie postanowienia sąd co do zasady doręczał z urzędu obu stronom. W przypadku gdy postanowienie było zaskarżalne wraz z orzeczeniem doręczane było uzasadnienie sporządzone przez sąd z urzędu.

Uzasadnienie orzeczenia na wniosek

Nowe przepisy wskazują, że sąd uzasadnia postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym tylko gdy podlega ono zaskarżeniu i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodnia od dnia doręczenia postanowienia. Termin do wniesienia zażalenia wynosi tydzień od dnia doręczenia postanowienia z uzasadnieniem. Zmiany te eliminują możliwość wnoszenia środków zaskarżenia wprost. Pogląd ujęty przez Sąd Najwyższy w omawianym postanowieniu jest zgodny z jego ostatnimi uchwałami.

Niedopuszczalność zażalenia

Sąd Najwyższy uznał, że zażalenie w omawianej sprawie jest niedopuszczalne, ponieważ jego wniesienia nie poprzedziło złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie pełnomocnikowi powodów odpisu zaskarżonego orzeczenia wraz z uzasadnieniem. W związku z tym wydał postanowienie o odrzuceniu zażalenia.